Vươn lên làm giàu

Xã Ninh Hòa, huyện Hoa Lư có diện tích rừng núi và núi đá vôi chiếm khá nhiều (hơn 40% tổng diện tích của địa phương). Đây là điều kiện thuận lợi để đàn dê sinh sản và phát triển nên mô hình nuôi dê dần hình thành.

Theo Hội nông dân xã Ninh Hòa, người dân trong xã bắt đầu nuôi dê từ 6, 7 năm trước, ban đầu các hộ chăn nuôi theo kiểu tự phát, song thấy điều kiện phù hợp, đầu ra lại thuận lợi nên các hộ học nhau làm. Năm 2008, Dự án phát triển chăn nuôi dê địa phương được tỉnh hỗ trợ nhằm đưa con dê trở thành đối tượng nuôi chủ lực ở một số vùng, miền, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống nhân dân và thực hiện giảm nghèo, hoạt động chăn nuôi này phát triển mạnh và tại  Ninh Hòa.

Trước đây, gia đình ông Đàm Ngọc Thạch, thôn Áng Ngũ thuộc diện hộ nghèo. Để phát triển kinh tế gia đình, ông Thạch đã mạnh dạn vay 20 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội huyện thông qua Hội Nông dân mua 3 dê giống nuôi thử, thấy có thu nhập cao, vợ chồng ông tích vốn mua thêm dê giống về nuôi. Do thực hiện đúng quy trình chăn nuôi và cách phòng chữa bệnh nên số lượng đàn dê của gia đình cứ thế tăng dần theo từng năm. Hiện, trong chuồng gia đình ông luôn duy trì 20 - 30 con. Trung bình mỗi năm, ông thu về gần 50 triệu đồng. Ông Thạch cho biết: "Nuôi dê khá nhàn vì đây là động vật ít bệnh, ăn tạp, sinh sản nhanh. Hình thức nuôi chủ yếu là bán chăn thả, nghĩa là vừa nuôi nhốt kết hợp chăn thả, nhưng cơ bản vẫn là chăn thả để kiếm nguồn thức ăn có trong tự nhiên. Cách thức chăn nuôi này vừa tốn ít thời gian, đàn dê lại nhanh lớn, thịt ăn cũng đảm bảo chất lượng, được khách hàng ưu chuộng hơn. Giờ thì thấy nuôi dễ hơn cả nuôi lợn, gà… vì dê chỉ ăn lá cây và các phụ phẩm nông nghiệp, bệnh tật lại ít, đặc biệt là không mất công chăm sóc như các con vật khác".

Hợp tác liên gia

Để tạo nhiều lợi thế cho người nông dân, gia tăng thêm thu nhập, góp phần hạn chế tình trạng tư thương mua gom, ép giá; các hộ nông dân ở xã Ninh Hòa, huyện Hoa Lư đã thành lập tổ hợp tác liên gia chăn nuôi dê. Khi liên gia, các hộ nông dân hỗ trợ nhau nhiều mặt trong các khâu sản xuất như con giống, trợ giúp nguồn vốn, kinh nghiệm... Trong hoạt động, 17 hộ thành viên nhóm hợp tác liên gia đã xây dựng quy chế thực hiện. Trước nhất là giúp nhau về con giống, kinh nghiệm nhân đàn dê, ghép đàn, đảo đực giống tránh đồng huyết, cận huyết.

Hiện, tổng đàn dê của các hộ sau một năm liên gia đã đạt mức tăng trưởng trên 30%, chất lượng dê núi thương phẩm được quản lý chặt chẽ, việc mua, xuất bán đều có sự bàn bạc đồng thuận của các hộ, công tác xúc tiến thương mại về thị trường được quan tâm, do vậy đầu ra cho sản phẩm dê núi hiện khá ổn định, bán được giá cao, khẳng định và tạo dựng thương hiệu đặc sản Dê núi Ninh Bình.

Liên gia nhóm hộ trong sản xuất là cách làm mang tính sâu chuỗi, phù hợp trong tiến trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, góp phần thực hiện có hiệu quả giải pháp chuyển đổi hình thức sản xuất, nâng cao chất lượng nông phẩm, gia tăng giá trị thu nhập cho chính người nông dân.

Tiềm năng lớn

Để tăng số lượng đàn dê, thời gian tới các ngành, đoàn thể ở địa phương tiếp tục hướng dẫn người chăn nuôi áp dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào chăn nuôi dê và tạo mọi điều kiện tốt nhất để cho các hộ được tiếp cận với nguồn vốn vay phát triển chăn nuôi.

Ninh Bình đang triển khai mạnh mẽ chương trình "dê hóa" tại các vùng núi đá, mở rộng quy mô chăn nuôi lên 1,5 - 2 lần so các năm trước. Với mức tăng này, lượng thịt dê cung cấp cho các nhà hàng trên địa bàn cũng mới chỉ đạt 40%, như vậy khả năng phát triển đàn và tiêu thụ thịt dê ở Ninh Bình còn rất lớn.

Phòng Chăn nuôi (Sở NN&PTNT Ninh Bình) cho biết, Sở NN&PTNT đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông - Khuyến lâm - Khuyến ngư Ninh Bình phổ biến kinh nghiệm chăn nuôi dê, nhằm trang bị kiến thức cho các hộ chăn nuôi, mở rộng quy mô phát triển đàn dê bản địa có chất lượng thịt thơm ngon, bổ dưỡng, là thực phẩm "lành", an toàn với mọi người. Từ năm 2010, Ninh Bình đã tổ chức "Hội thi dê" để trang bị kiến thức nuôi dê bản địa với việc du nhập các giống dê có chất lượng trên thế giới cho người chăn nuôi tại địa phương. Đặc biệt, giống dê núi của Hoa Lư đã được công nhận là giống dê tốt nhất tại Ninh Bình đang được đưa vào nhân giống phát triển chăn nuôi.